Tuvalet temizliği sırasında veya duş alırken elinize makatta boncuk büyüklüğünde bir şişlik geldiyse, paniklemeniz çok normal. “Acaba kötü bir şey mi?”, “Basur mu oldum?” soruları hemen aklınıza gelebilir.
Endişelenmeyin; bu durum toplumda oldukça yaygındır ve çoğu zaman iyi huylu sebeplerden kaynaklanır. Ancak doğru teşhis, doğru tedavi için şarttır. İşte makatta ele gelen o küçük şişliğin en yaygın 5 sebebi.
1. Dış Hemoroid (Basur Memesi)
Halk arasında en bilinen sebeptir. Makatın çıkışındaki damarların genişlemesi sonucu oluşur.
Nasıl Hissedilir? Yumuşak bir deri parçası veya hafif dolgunluk gibi gelebilir.
Belirtileri: Genellikle ağrısızdır ancak tuvalet sırasında kanama yapabilir veya kaşıntıya neden olabilir.
2. Perianal Hematom (Makat Pıhtılaşması)
Eğer şişlik aniden ortaya çıktıysa ve çok ağrılıysa, sebebi büyük ihtimalle budur. Makat kenarındaki ince bir damarın çatlayıp cilt altına kanaması ve orada pıhtılaşmasıdır.
Görünümü: Genellikle mor veya mavi renkte, tam olarak “boncuk” veya “bezelye” tanesi gibi sert bir şişliktir.
Neden Olur? Ağır kaldırmak, ızın süre oturmak veya zorlu bir dışkılama sonrası oluşabilir.
3. Makat Apsesi (Perianal Apse)
Bu durum biraz daha aciliyet gerektirir. Makat bezlerinin tıkanıp iltihaplanmasıdır.
Belirtileri: Şişlikte ciddi bir zonklama şeklinde ağrı, kızarıklık ve sıcaklık hissedilir. Bazen ateş yapabilir.
Ne Yapmalı? Apsenin kendiliğinden geçmesi beklenmez, mutlaka bir genel cerrahi uzmanı tarafından boşaltılması gerekir.
4. Makat Çatlağına Bağlı Nöbetçi Meme (Skin Tag)
Daha önce bir makat çatlağı (anal fissür) geçirdiyseniz, vücut o bölgeyi korumak için fazladan bir deri katlantısı oluşturabilir.
Özelliği: Genellikle ağrısızdır, sadece ele gelen yumuşak bir et parçası şeklindedir. Zararsızdır ancak hijyen sorunlarına yol açabilir.
5. Makat Siğilleri (Kondilom)
HPV virüsü kaynaklı, karnabahar görünümünde veya küçük pütürlü yapılar olabilir.
Dikkat: Bulaşıcıdır ve yayılma eğilimi gösterir. Mutlaka tedavi edilmelidir.
Ne Zaman Doktora Gitmelisiniz?
Makattaki şişlikler çoğu zaman basit tedavilerle geçer, ancak şu durumlarda vakit kaybetmeyin:
Dışkılama sırasında şiddetli ağrı ve kanama varsa,
Şişlik giderek büyüyor ve ateş yapıyorsa,
Dışkılamada incelme veya alışkanlık değişikliği varsa (Kabızlık-ishal atakları).
Özet
Makatta boncuk kadar şişlik, çoğu zaman pıhtılaşmış bir hemoroid (basur) veya deri katlantısıdır. Ancak kesin tanı için utangaçlığı bir kenara bırakıp bir Genel Cerrahi (Proktoloji) uzmanına muayene olmak en doğrusudur. Erken teşhis, sizi gereksiz ağrılardan kurtarır!
