Nilüfer Belediyesi’nin Koza Buluşmaları’nda Barış İnce’den Kapitalizm ve Edebiyat
Nilüfer Belediyesi’nin Görükle’deki Koza Kütüphane’de düzenlediği “Koza Buluşmaları” etkinliğinin bu ayki konuğu yazar Barış İnce oldu. Moderatörlüğünü Hakan Akdoğan’ın ürestlendiği söyleşide, “Kapitalizmin Ehlileştirdiği İnsanı Anlatmak” konusu ele alındı.
Kapitalizm ve Yabancılaşma
Etkinliğe yoğun ilgi gösteren edebiyatseverlere hitap eden Barış İnce, kapitalizmin insanlar üzerinde yarattığı yabancılaşma kavramına dikkat çekti. Kapitalist düzende bireyin, üretim sürecinin bir parçası olmasına rağmen nihai ürünle bağ kuramadığını belirten İnce, şu ifadeleri kullandı:
“Bir fabrikada vida sıkan bir işçi düşünün. O telefonun bir parçasını yapıyor ama son halini göremiyor. Hatta onu almak bile ona pahalı geliyor. Bankada çalışıyorsunuz ama sattığınız finansal ürünün karlılığından haberiniz bile yok.”
Ayrıca kapitalizmin tüketim kültürü aracılığıyla bireylerin algısını yönlendirdiğini vurgulayan İnce, “Meta fetişizmi var. Ticari mallara bir coşku duyuyoruz ve bu his kapitalizm tarafından reklamlarla tetikleniyor. Dayatılan ihtiyaçlar, bizi kapitalist sistemin parçası haline getiriyor” dedi.
Hız ve Bağımlılık
Barış İnce, kapitalizmin bireyleri hıza ve tüketime bağımlı hale getirdiğini belirterek, sosyal medyanın ve dijital içeriklerin bu sürece katkı sağladığını ifade etti. “Sürekli değişen, hızlı tüketilen kısa videoları izlemek bir alışkanlık haline geldi. Bu da dikkat süremizi kısaltıyor ve kitap okumak gibi odak gerektiren eylemleri zorlaştırıyor” diye ekledi.
Kentsel Bellek ve Dönüşüm
Kentlerin de kapitalist sistemin bir parçası olarak şekillendiğine dikkat çeken İnce, kentsel dönüşümün kentlerin belleğini silerek kültür aktarımını engellediğini belirtti. Yazar, 2022 yılında kaleme aldığı Köksüzler romanında da bu temaya yer verdiğini söyledi:
“Bir süre İstanbul’da yaşadıktan sonra İzmir’e döndüm. Ancak birçok yeri bulamadım. Kentin hafızasını yok etmişler ve yerine başka yapılar inşa edilmiş. Kendi hafızam ile şehrin değişen yüzü çakışmıştı. Kitabımdaki karakter de İzmir’e dönüyor ve evini bulamıyor.”
Edebiyat ve Empati
Konferansın sonunda edebiyatın, insanı anlamada ve kapitalizmin hızına kapılmamış bir farkındalık yaratmada kritik bir rol oynadığını vurgulayan Barış İnce, şu sözleriyle konuşmasını noktaladı:
“Kapitalizm hafızalarımızı yok ediyor. Ancak edebiyat, bütünselliği kavramamıza yardımcı olur. Bir karakterin gözünden dünyayı gördüğümüzde, bağlantı kurar ve empati geliştiririz. Bu yüzden çocukların kitap okuması son derece önemli.”
Etkinlik sonunda Barış İnce, Nilüfer Belediyesi tarafından katılımcılara hediye edilen Sarsıntı isimli romanını imzalayarak edebiyatseverlerle bir araya geldi.
